Ο λειτουργικός ορισμός του αντισημιτισμού σύμφωνα με την IHRA
H Διεθνής Συμμαχία για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA) ενώνει κυβερνήσεις και εμπειρογνώμονες με στόχο την ενίσχυση, προαγωγή και προώθηση της εκπαίδευσης, της μνήμης και της έρευνας για το Ολοκαύτωμα σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς και την τήρηση των δεσμεύσεων της Δήλωσης της Στοκχόλμης του 2005. Ο μη νομικά δεσμευτικός λειτουργικός ορισμός του αντισημιτισμού εγκρίθηκε από τις 31 χώρες μέλη της Διεθνούς Συμμαχίας για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος στις 26 Μαΐου 2016.
«Αντισημιτισμός είναι μια συγκεκριμένη αντίληψη για τους Εβραίους, η οποία ενδέχεται να εκφράζεται ως μίσος προς τους Εβραίους. Οι ρητορικές και φυσικές εκδηλώσεις του αντισημιτισμού στρέφονται κατά Εβραίων ή μη Εβραίων και/ή της περιουσίας τους, κατά θεσμών της εβραϊκής κοινότητας και θρησκευτικών εγκαταστάσεων».
Προκειμένου να προσανατολιστεί η IHRA στο πλαίσιο του έργου της, τα εξής παραδείγματα μπορεί να είναι ενδεικτικά:
Οι εκδηλώσεις του αντισημιτισμού θα μπορούσαν να συμπεριλαμβάνουν τη στοχοποίηση του κράτους του Ισραήλ, το οποίο νοείται ως εβραϊκή συλλογικότητα. Παρά ταύτα, κριτική εις βάρος του Ισραήλ, όμοια με την κριτική που δέχεται οποιοδήποτε άλλο κράτος, δεν μπορεί να θεωρηθεί αντισημιτισμός. Ο αντισημιτισμός συχνά εγκαλεί τους Εβραίους ότι συνωμοτούν για να βλάψουν την ανθρωπότητα, και χρησιμοποιείται συχνά για να κατηγορηθούν οι Εβραίοι «για όλα όσα πάνε στραβά». Εκφράζεται με προφορικό λόγο, γραπτά, εικόνες και πράξεις και εκμεταλλεύεται νοσηρά στερεότυπα και αρνητικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας.
Σύγχρονα παραδείγματα αντισημιτισμού στο δημόσιο βίο, στα μέσα ενημέρωσης, στα σχολεία, στον χώρο εργασίας και στο πεδίο της θρησκείας θα μπορούσαν, λαμβανομένου υπόψη του συνολικότερου πλαισίου, να περιλαμβάνουν τα εξής, χωρίς να περιορίζονται σε αυτά:
- Παρακίνηση, υπόθαλψη ή αιτιολόγηση φόνου ή τραυματισμού Εβραίων στο όνομα μιας ριζοσπαστικής ιδεολογίας ή εξτρεμιστικών απόψεων περί θρησκείας.
- Προβολή ψευδών, απανθρωποποιητικών, δαιμονοποιητικών ή στερεότυπων ισχυρισμών περί των Εβραίων καθαυτών ή της ισχύος των Εβραίων ως συλλογικότητας —όπως είναι, ειδικά αλλά όχι αποκλειστικά, ο μύθος μιας παγκόσμιας συνομωσίας των απανταχού Εβραίων ή τα περί ελέγχου των μέσων ενημέρωσης, των οικονομιών, των κυβερνήσεων και άλλων κοινωνικών θεσμών από Εβραίους.
- Το να κατηγορούνται οι Εβραίοι ως λαός που φέρει την ευθύνη για πραγματικά ή φανταστικά αδικήματα που έχουν διαπραχθεί από έναν μεμονωμένο Εβραίο ή από ομάδα Εβραίων, ή ακόμη και για πράξεις που διαπράχθηκαν από μη Εβραίους.
- Άρνηση του γεγονότος, της εμβέλειας, των μηχανισμών (π.χ. θάλαμοι αερίων) ή του σκόπιμου χαρακτήρα της γενοκτονίας των Εβραίων στα χέρια της Εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας και των υποστηρικτών και συνεργών της κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (του Ολοκαυτώματος).
- Το να κατηγορούνται οι Εβραίοι ως λαός ή το Ισραήλ ως κράτος, ότι επινόησαν ή διόγκωσαν το Ολοκαύτωμα.
- Το να κατηγορούνται Εβραίοι πολίτες ότι είναι πιο πιστοί στο Ισραήλ, ή στις υποτιθέμενες προτεραιότητες των απανταχού Εβραίων, παρά στα συμφέροντα των κρατών των οποίων είναι πολίτες.
- Το να μην αναγνωρίζεται στους Εβραίους το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, π.χ. με προβολή του ισχυρισμού ότι η ύπαρξη ενός κράτους του Ισραήλ συνιστά ρατσιστικό εγχείρημα.
- Το να εφαρμόζονται δυο μέτρα και δυο σταθμά, απαιτώντας από το Ισραήλ συμπεριφορά που δεν αναμένεται, ούτε απαιτείται, από οποιαδήποτε άλλη δημοκρατική χώρα.
- Χρήση συμβόλων και εικόνων που συνδέονται με τον κλασικό αντισημιτισμό (π.χ. ισχυρισμοί περί δολοφονίας του Ιησού από Εβραίους ή συκοφαντία του αίματος) για να χαρακτηριστεί το Ισραήλ ή οι Ισραηλινοί.
- Συγκρίσεις της σημερινής πολιτικής του Ισραήλ με την πολιτική των Ναζί.
- Απόδοση ευθυνών στους Εβραίους συλλογικά για πράξεις του κράτους του Ισραήλ.
Οι αντισημιτικές πράξεις είναι αξιόποινες εφόσον αντιμετωπίζονται ως τέτοιες από το νόμο (όπως, π.χ., η άρνηση του Ολοκαυτώματος ή η διανομή αντισημιτικού υλικού σε ορισμένες χώρες).
Οι αξιόποινες πράξεις είναι αντισημιτικές εφόσον οι στόχοι των επιθέσεων, είτε πρόκειται για άτομα είτε για ακίνητα –όπως κτίρια, σχολεία, τόποι λατρείας και κοιμητήρια– επιλέγονται διότι είναι, ή πιστεύεται πως είναι, εβραϊκοί ή συνδέονται με το εβραϊκό στοιχείο.
Αντισημιτική διάκριση είναι η στέρηση ευκαιριών ή άρνηση παροχής υπηρεσιών σε Εβραίους, όταν οι ευκαιρίες και οι υπηρεσίες αυτές προσφέρονται σε άλλους, είναι δε παράνομη σε πολλές χώρες